Άγχος αποχωρισμού ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Στα βρέφη και περίπου σε ηλικία των 10 μηνών μπορεί το παιδί σας να γίνεται πιο ανήσυχο όταν βρίσκεται μακριά σας. Όταν βγαίνετε από το οπτικό του πεδίο ή αναθέτετε σε κάποιον άλλο να το προσέχει, έστω και αν βρίσκεστε στο διπλανό δωμάτιο, αναστατώνεται και κλαίει. Όταν πρέπει να πέσει για ύπνο αρνείται να σας αφήσει να φύγετε από κοντά του και μπορεί να ξυπνήσει κατά τη διάρκεια της νύχτας κλαίγοντας ένω ψάχνει να σας βρεί. Το παιδί σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο δεν έχει μάθει ακόμα πως οι γονείς υπάρχουν ακόμη και όταν δεν τους βλέπει. Το στάδιο αυτό φτάνει στο αποκορύφωμα του μεταξύ των 10 με 18 μηνών και συνεχίζει να υφίσταται μέχρι τα 2 με 4 χρόνια.
Όσον αφορα μεγαλύτερα παιδιά (3χρονών και μεγαλύτερα) με άγχος αποχωρισμού δείχνουν υπερβολικό και ασύμβατο φόβο και ανησυχία όσον αφορά τον αποχωρισμό από το σπίτι ή από σημαντικές φιγούρες προσκόλλησης. Αυτή η ανησυχία παρουσιάζεται πριν από τον αποχωρισμό ή κατά την διάρκεια της προσπάθειας για αποχωρισμό.
Αυτά τα παιδιά ανησυχούν υπερβολικά, για την δικιά τους ή για την υγεία των γονιών τους, όταν αποχωρίζονται, έχουν δυσκολία να κοιμούνται μόνα τους, βλέπουν εφιάλτες με θέματα αποχωρισμού, έχουν συχνά σωματικές ανησυχίες-συμπτώματα (ναυτία, εμετός ή δυσκολία στην αναπνοή) και μπορεί να παρουσιάσουν σχολική άρνηση.
Τι είναι όμως η σχολική άρνηση ; Κυρίως χαρακτηρίζεται από ασαφή παράπονα για το σχολείο, προοδευτικά απροθυμία και άρνηση του παιδιού να παρακολουθήσει κανονικά το πρόγραμμα της τάξης του.
Αν και αφορά όλα τα παιδιά μελέτες δείχνουν ότι μοναχοπαίδια, παιδιά μεσοαστικών και ανώτερης τάξης οικογενειών (ίσως λόγω ανάγκης για κοινωνική ανύψωση ) πλήττονται περισσότερο
Τρεις (3) αιχμές στην καμπύλη εμφάνισης της σχολίκης άρνησης:
1) 5-7 ετών
2) 9-11 ετών και
3) μετά τα 14 χρόνια
Οταν αρχίζει και γίνεται μια πιο μόνιμη κατάσταση με διάρκεια μεγαλύτερη των 4 εβδομάδων τότε μιλάμε για διαταραχή άγχους αποχωρισμού.
Συμφωνα με το DSM-V τα κριτήρια για τη διαταραχή με άγχος αποχωρισμού είναι:
Α. Αναπτυξιακά μη αναμενόμενο υπερβολικό άγχος που αφορά τον χωρισμό από το σπίτι ή αυτούς με τους οποίου το άτομο είναι προσκολλημένο( 3 ή>>>):
(1)Υπερβολικό επαναλαμβανόμενο άγχος, όταν προβλέπεται αποχωρισμός από το σπίτι ή απόμείζονα πρόσωπα προσκόλλησης.
(2)Διαρκής και υπερβολική ανησυχία, ότι θα χάσουν ή ότι μπορεί να πάθουν κάτι κακό μείζονες φιγούρες προσκόλλησης.
(3)Διαρκής και υπερβολική ανησυχία ότι ένα δυσάρεστο γεγονός, θα οδηγήσει σε αποχωρισμό από μια μείζονα φιγούρα προσκόλλησης. (πχ θα χαθεί ή απαγωγή)
(4)Επίμονη απροθυμία ή άρνηση να πάει στο σχολείο ή αλλού.
(5)Επίμονος υπερβολικός φόβος να μείνει μόνος.
(6)Επίμονη απροθυμία να πάει να κοιμηθεί μόνος.
(7)Επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες με θέμα χωρισμό.
(8)Επαναλαμβανόμενα παράπονα για σωματικά συμπτώματα όταν υπάρχει χωρισμός
Β. Διάρκεια>4 εβδομάδες.
Γ. Έναρξη πριν από τα 18
Δ. Κλινική βαρύτητα
Ε. Δεν οφείλεται σε Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, Σχιζοφρένεια, Ψυχωτικές Διαταραχές, Διαταραχή Πανικού, Αγοραφοβία)
Διαταραχή με άγχος αποχωρισμού παράδειγμα :